Amsterdam staat bekend om zijn vele bezienswaardigheden, maar sommige pareltjes zijn nog relatief onontdekt. Eén van deze verborgen schatten is De Ceuvel, een unieke creatieve en duurzame broedplaats in Amsterdam-Noord. Op deze bijzondere plek komen innovatie, duurzaamheid en cultuur samen op een manier die je nergens anders in Nederland tegenkomt. In deze blog nemen we je mee naar deze inspirerende locatie waar oude woonboten een tweede leven kregen en waar geëxperimenteerd wordt met de toekomst van duurzaam leven en werken.
Inhoudsopgave
De geschiedenis van De Ceuvel
Van vervuild terrein naar creatieve broedplaats
Het verhaal van De Ceuvel is er één van transformatie en innovatie. Wat ooit een vervuilde scheepswerf was in het industriële deel van Amsterdam-Noord, veranderde in 2012 in een spraakmakend project dat wereldwijd de aandacht trok. Het begon allemaal toen de gemeente Amsterdam een wedstrijd uitschreef voor de tijdelijke invulling van het vervuilde terrein.
Het winnende ontwerp kwam van architectenbureau Space&Matter en architect Marjolein Smeele, die met een even simpel als geniaal idee kwamen: het plaatsen van afgeschreven woonboten op het vervuilde terrein.
Het unieke concept van woonboten op land
Het idee om woonboten op het land te plaatsen was niet alleen origineel, maar ook praktisch. Door de boten op palen boven de vervuilde grond te plaatsen, kon het terrein direct in gebruik worden genomen zonder eerst een kostbare en tijdrovende bodemsanering uit te voeren. De zestien woonboten die een plek kregen op het terrein, werden omgetoverd tot werkplekken voor creatieve ondernemers, kunstenaars en duurzame innovators. Een verhoogde loopsteiger verbindt de verschillende boten met elkaar, wat zorgt voor een bijzondere infrastructuur die doet denken aan een dorp op palen.
Het concept kreeg een tijdelijke vergunning voor tien jaar, van 2014 tot 2024. Deze tijdelijkheid bleek juist een zegen; het zorgde ervoor dat er volop geëxperimenteerd kon worden met nieuwe ideeën en concepten zonder de druk van permanente oplossingen. Het werd een proeftuin voor duurzame innovaties, waar fouten maken mocht en waar elk succesvol experiment direct gedeeld werd met de buitenwereld.
Duurzaamheid als kernwaarde
Innovatieve oplossingen voor een groene toekomst
De Ceuvel is veel meer dan alleen een verzameling woonboten op het land. Het is een levend laboratorium waar continu geëxperimenteerd wordt met duurzame oplossingen. Elk aspect van het terrein is doordacht vanuit het perspectief van duurzaamheid. Van de energievoorziening tot het watergebruik, alles draagt bij aan een zo klein mogelijke ecologische voetafdruk.
De oude woonboten zijn grondig gerenoveerd met duurzame materialen en voorzien van zonnepanelen, waardoor ze grotendeels zelfvoorzienend zijn in hun energiebehoefte.
Het zuiverende plantenlandschap
Eén van de meest fascinerende aspecten van De Ceuvel is het gebruik van fytoremediatie – een techniek waarbij planten worden ingezet om vervuilde grond te zuiveren. Tussen en rond de woonboten is een weelderige tuin aangelegd met specifieke plantensoorten die gifstoffen uit de bodem kunnen opnemen. Deze ‘Forbidden Garden‘ zoals het gebied wordt genoemd, is niet alleen functioneel maar ook prachtig om te zien.
Het pad dat tussen de planten door slingert, vertelt het verhaal van natuurlijke zuivering en laat zien hoe natuur en technologie hand in hand kunnen gaan.
Circulaire experimenten
Op De Ceuvel wordt niets weggegooid zonder er eerst goed over na te denken. Het terrein functioneert als een klein ecosysteem waar afval wordt gezien als grondstof. Zo wordt organisch afval uit het café gecomposteerd en gebruikt voor de tuin, wordt regenwater opgevangen voor hergebruik en zijn er verschillende experimenten met het zuiveren en hergebruiken van afvalwater. In de Metabolic Greenhouse, een experimentele broeikas, wordt onderzocht hoe stedelijke voedselproductie efficiënter en duurzamer kan.
De toiletten op het terrein zijn composttoiletten die geen water verbruiken en waarvan de inhoud wordt omgezet in compost. Het lijkt misschien een klein detail, maar het bespaart duizenden liters drinkwater per jaar.
Deze en andere innovaties maken De Ceuvel tot een voorloper op het gebied van circulaire stedelijke ontwikkeling. Bezoekers kunnen tijdens rondleidingen alle systemen van dichtbij bekijken en leren hoe ze zelf ook duurzamer kunnen leven.
Culinaire verrassingen bij Café de Ceuvel
Duurzaam dineren
Het kloppende hart van De Ceuvel is zonder twijfel het café, dat gevestigd is in één van de grootste woonboten op het terrein. Dit is niet zomaar een horecagelegenheid; het café belichaamt alle principes waar De Ceuvel voor staat. De menukaart is een ode aan duurzaam eten, met gerechten die voor een groot deel bereid worden met ingrediënten uit eigen tuin of van lokale leveranciers. Het menu verandert met de seizoenen mee, wat niet alleen duurzamer is, maar ook zorgt voor verrassende culinaire creaties.
Het terras aan het water biedt een bijzondere ervaring. Gezeten op hergebruikte meubels, met uitzicht over het Johan van Hasseltkanaal en de tuin, waan je je ver weg van de drukte van de stad. In de winter transformeert het café in een gezellige huiskamer waar je kunt genieten van huisgemaakte soepen en warme dranken.
Het café staat bekend om zijn uitgebreide vegan en vegetarische opties, maar ook vleeseters komen hier aan hun trekken met duurzaam geproduceerde gerechten.
Bijzondere evenementen
Café de Ceuvel is meer dan alleen een plek om te eten en te drinken. Het is een culturele ontmoetingsplek waar regelmatig evenementen worden georganiseerd. Van intieme akoestische optredens tot levendige discussieavonden over duurzaamheid, er is altijd wel iets te beleven. De ruimte kan ook afgehuurd worden voor vergaderingen, workshops of private diners, waarbij het team graag meedenkt over een duurzame invulling van je evenement.
Populair zijn de Sunday Sessions, waarbij lokale muzikanten het café vullen met live muziek terwijl bezoekers genieten van een uitgebreide lunch of borrel. In de zomer worden er regelmatig festivals georganiseerd waarbij het hele terrein tot leven komt met muziek, kunst en lokaal talent. Het café werkt hiervoor samen met diverse culturele organisaties uit Amsterdam-Noord, wat zorgt voor een gevarieerd en verrassend programma.
Een bijzonder initiatief is de wekelijkse ‘waste-free wednesday‘, waarbij het café extra aandacht besteedt aan het voorkomen van voedselverspilling. Op deze dag worden er speciale gerechten bereid met ingrediënten die anders wellicht weggegooid zouden worden, natuurlijk met behoud van smaak en kwaliteit.
Het is een perfecte manier om bewustzijn te creëren rond voedselverspilling en te laten zien dat duurzaam eten ook heel lekker kan zijn.
Ontdek de creatieve gemeenschap
Werkplekken en ateliers
De zestien omgebouwde woonboten van De Ceuvel huisvesten een diverse gemeenschap van creatieve ondernemers en innovators. In deze unieke werkruimtes vind je architecten die werken aan duurzame bouwprojecten, designers die experimenteren met circulaire materialen, en startups die zich richten op groene technologie. Elke boot heeft zijn eigen karakter en functie, maar ze delen allemaal dezelfde missie: bijdragen aan een duurzamere toekomst.
De ondernemers werken niet alleen in hun eigen bubbel, maar zoeken actief de samenwerking op. Door de informele sfeer en de vele ontmoetingsplekken ontstaan er regelmatig spontane samenwerkingen. Een architect kan bijvoorbeeld samenwerken met een materiaalonderzoeker voor een innovatief bouwproject, terwijl een kunstenaar inspiratie haalt uit de technische experimenten van een duurzaamheidsexpert.
Culturele activiteiten
Het culturele leven op De Ceuvel is rijk en gevarieerd. Regelmatig worden er exposities georganiseerd waarbij lokale kunstenaars hun werk tonen, vaak geïnspireerd door thema’s als duurzaamheid en circulaire economie. In de verschillende werkruimtes worden workshops gegeven waar bezoekers zelf aan de slag kunnen met bijvoorbeeld urban farming, natuurlijke materialen of duurzaam design.
De Ceuvel heeft ook een eigen podium voor lezingen en presentaties. Hier delen experts hun kennis over onderwerpen als klimaatverandering, circulaire economie en duurzame stedelijke ontwikkeling.
Deze kennisdeling is een belangrijk onderdeel van de missie van De Ceuvel: het inspireren en informeren van bezoekers over een duurzamere levensstijl.
Rondleidingen en workshops
Voor wie meer wil weten over het verhaal achter De Ceuvel zijn er regelmatig rondleidingen. Tijdens deze tours nemen experts je mee langs alle innovatieve systemen en projecten op het terrein. Je leert over:
- De werking van de fytoremediatie in de Forbidden Garden
- De technische systemen voor water- en energievoorziening
- De circulaire principes die worden toegepast in het café
- De verschillende ondernemingen en hun duurzame innovaties
- De toekomstplannen voor het terrein
Naast algemene rondleidingen zijn er ook specifieke workshops die dieper ingaan op bepaalde aspecten van duurzaam leven. Zo kun je leren over het kweken van je eigen groenten in de stad, het maken van natuurlijke verzorgingsproducten, of het verwerken van reststromen tot nieuwe materialen.
Praktische informatie
Bereikbaarheid
De Ceuvel is uitstekend bereikbaar met het openbaar vervoer. Vanaf Amsterdam Centraal Station neem je bus 35 richting Molenwijk. Stap uit bij halte Grasweg, vanwaar het nog ongeveer 5 minuten lopen is. Met de fiets ben je vanaf het centrum in ongeveer 15 minuten op de locatie – steek met het gratis pontje het IJ over vanaf achter het Centraal Station en volg de routebordjes richting De Ceuvel.
Kom je met de auto? Parkeren kan in de omliggende straten, maar houd er rekening mee dat het een betaald parkeergebied is. De dichtstbijzijnde parkeerplaatsen vind je aan de Grasweg en de Asterweg.
Openingstijden
Café de Ceuvel is geopend van:
- Dinsdag t/m vrijdag: 10:00 – 22:00 uur
- Zaterdag en zondag: 10:00 – 23:00 uur
- Maandag: gesloten
De werkplekken en ateliers zijn doordeweeks geopend tijdens kantooruren, maar zijn niet vrij toegankelijk voor publiek. Voor een bezoek aan de ondernemers kun je het beste vooraf een afspraak maken.
Tips voor je bezoek
Om het meeste uit je bezoek aan De Ceuvel te halen, hebben we enkele praktische tips:
- Check vooraf de evenementenkalender op de website voor speciale activiteiten
- Reserveer voor het café bij voorkeur vooraf, vooral in het weekend
- Trek comfortabele schoenen aan; het verhoogde pad kan bij nat weer glad zijn
- Neem een camera mee – er zijn veel fotogenieke plekken
- Kom bij voorkeur met het OV of de fiets, geheel in de geest van duurzaamheid
De Ceuvel is slechts één van de vele bijzondere plekken die Noord-Holland rijk is. Dit creatieve centrum voor duurzaamheid laat zien dat een groene toekomst niet alleen mogelijk is, maar ook inspirerend en vermakelijk kan zijn. Of je nu komt voor een kop koffie, een workshop, of gewoon om rond te kijken – een bezoek aan De Ceuvel is een unieke ervaring die je niet snel zult vergeten.
